Ο απώτερος στόχος του συμβούλου που εργάζεται με άτομα με ειδικές ανάγκες σε θέματα επαγγελματικής ανάπτυξης είναι να τα βοηθήσει να ενεργήσουν προς την καταλληλότερη εκπαιδευτική και μελλοντικά επαγγελματική επιλογή. πρόκειται για μια εξελικτική, μακρόχρονη διαδικασία, η οποία εξαιτίας των ιδιαιτεροτήτων των ατόμων αυτών (περιορισμένες πρώιμες εμπειρίες, αδυναμία στο επίπεδο λήψη απόφασης, χαμηλό αυτοσυναίσθημα κλπ) είναι καλό να αρχίζει από τα πρώτα χρόνια της ζωής τους. Σε γενικές γραμμές μπορεί να περιλαμβάνει τα ακόλουθα στάδια:

• προσδιορισμό και αξιοποίηση των ικανοτήτων και των δυνατοτήτων των ατόμων αυτών
• προσπάθεια για ενσωμάτωση και αλληλοαποδοχή τους με το κοινωνικό σύνολο, τα οποία προϋποθέτουν την εργασία με το ίδιο το άτομο για απόκτηση γνώσης του εαυτού και αυτοαποδοχή
• ένταξη στην αγορά εργασίας, η οποία προϋποθέτει την παροχή εκπαιδευτικής και επαγγελματικής πληροφόρησης, την εκμάθηση δεξιοτήτων λήψης απόφασης και επίλυσης προβλημάτων καθώς και την απόκτηση δεξιοτήτων αναζήτησης εργασίας, επαγγελματικής προσαρμογής και διατήρησης της επαγγελματικής θέσης.

Ο ρόλος του συμβούλου στα παραπάνω στάδια μπορεί να είναι εκπαιδευτικός και εξελικτικός, θεραπευτικός ή αποκατάστασης και προληπτικός. Ο σύμβουλος για να μπορέσει να βοηθήσει το άτομο πρέπει να ακολουθήσει ένα μοντέλο συστημικής παρέμβασης. Πρέπει δηλαδή να εργαστεί όχι μόνο με το ίδιο το άτομο μεμονωμένα, αλλά και με τα άτομα του ευρύτερου περιβάλλοντος του (οικογένεια, σχολείο, φίλοι), ώστε να είναι σε θέση να το αποδεχτούν και να το βοηθήσουν όταν χρειαστεί. Ο σύμβουλος βρίσκεται σε θέση κλειδί για την επίτευξη αυτού του αποτελέσματος.

Ιδιαίτερα σημαντικός γαι τη συμβουλευτική διαδικασία είναι ο ρόλος της οικογένειας, η οποία πολλές φορές χρειάζεται και εκείνη κάποιας μορφής συμβουλευτική, κατά τη διάρκεια όλων τν αναπτυξιακών σταδίων του παιδιού και ιδιαίτερα την πρώτη περίοδο μετά τη γέννησή του ή μετά την ανακάλυψη της ιδιαιτερότητάς του. Ας μην ξεχνάμε ότι ανεξάρτητα από τον αριθμό των ειδικών που θα εργαστούν με το παιδί, ο παράγοντας που θα έχει πιο έντονη, διαρκή και σημαντική επίδραση πάνω του είναι η οικογένεια. Αν καταφέρει να ξεπεράσει το πρώτο σοκ από την αποκάλυψη και να αναπτύξει θετικά συναισθήματα για το παιδί και την ιδιαιτερότητά του , θα αναδειχτεί σε σημαντικότατο βοηθό του συμβούλου, αλλά και του ίδιου του παιδιού στην εξελικτική του πορεία.

Πηγή: Βοήθημα για τους Συμβούλους ΣΕΠ στα πλαίσια της Δράσης 3: ” Η επαγγελματική συμβουλευτική των ατόμων με ειδικές ανάγκες” του Έργου “Μελέτη, σχεδιασμός και ανάπτυξη προγραμμάτων ΣΕΠ σε επίπεδο σχολικής μονάδας και Κέντρου ΣΕΠ για άτομα με Ειδικές Ανάγκες και Άτομα Κοινωνικώς Αποκλεισμένα”