Πως να πετύχετε την ισορροπία στην προσωπική και επαγγελματική ζωή ως εκπαιδευτικοί

Μύθος 1 – «Αχ και να είχα την τύχη σου, λίγες ώρες δουλειάς την ημέρα και μετά σπίτι».

Ξεκινώντας να καταρρίψουμε το μύθο, κρίνεται απαραίτητο να αναφερθεί πώς ένας ευσυνείδητος εκπαιδευτικός που ενδιαφέρεται για τη γνώση και την πρόοδο των μαθητών του, αφιερώνει χρόνο σε πλάνα μαθήματος και άπειρες ώρες προετοιμασίας ιδίως τα πρώτα χρόνια. Τουτ’ έστιν; Οργάνωση της ύλης, προετοιμασία υλικού, δραστηριοτήτων, μαθητικών εμπειριών, και τα λοιπά που σίγουρα θα καλύψουν πάνω από το μισό της ημέρας για να ετοιμαστούν, για να μην αναφέρω το Σαββατοκύριακο.

Αν πρόκειται δε για εκπαιδευτικούς του ιδιωτικού τομέα, εκεί οι υπερωρίες είναι συχνές και σε πολλές περιπτώσεις φτάνουν σε φαινόμενα “burnout” των εκπαιδευτικών. Μην ξεχνάς ότι μπορεί τα ιδιωτικά σχολεία να υπερτερούν σε δομή και οργάνωση, αλλά και οι απαιτήσεις από το εκπαιδευτικό προσωπικό είναι αντίστοιχες και δεν είναι λίγες οι φορές που η εργασία ξεπερνά τις 8 με 10 ώρες ημερησίως, συν τις γιορτές, ενημερώσεις γονέων, διόρθωση γραπτών και προετοιμασία της ύλης, συνοδεία σε εκδρομές και εκδηλώσεις τα Σαββατοκύριακα. Άρα μήπως να αναθεωρήσουμε λίγο το μύθο για τις ώρες διδασκαλίας; Αυτό είναι το τελικό προϊόν που βλέπει κάποιος, ενώ το στάδιο της προετοιμασίας και διόρθωσης παραμένει στην αφάνεια και κυρίως είναι μέρος του χρόνου που δεν αμείβεται.

Μύθος 2 – Μην παραπονιέσαι κι εσύ που κάθεσαι 3 μήνες το καλοκαίρι, 15 μέρες τα Χριστούγεννα και άλλες τόσες το Πάσχα.

Το παραδέχομαι ότι οι ημέρες αργίας σε σύγκριση με άλλα επαγγέλματα είναι «προκλητικές» για κάποιους. Αυτό που συνήθως δε μνημονεύεται όμως, είναι ότι στις περισσότερες των περιπτώσεων αυτές οι μέρες δεν πληρώνονται με εξαίρεση τους μόνιμους εκπαιδευτικούς του δημοσίου τομέα. Άρα μιλάμε για πάγια έξοδα και μείωση εσόδων το συγκεκριμένο διάστημα, γεγονός που απαιτεί καλή διαχείριση, μέριμνα και προγραμματισμό εισόδων – εξόδων από πλευράς εκπαιδευτικών για τους καλοκαιρινούς μήνες.

Επιπρόσθετα, εφόσον η καθημερινή εργασία ξεπερνά τις 8 με 10 ώρες σε συγκεκριμένες περιπτώσεις, έτσι αναλογικά και οι διακοπές θα πρέπει να είναι αντίστοιχες για να ισορροπούν μια επιβαρυμμένη καθημερινότητα από πλευράς ωραρίων. Τρίτο και κυριότερο, το επάγγελμα του παιδαγωγού είναι αρκετά απαιτητικό κατά τη γνώμη μου, καθώς ασχολείται με τη μετάδοση της γνώσης και τη διάπλαση του χαρακτήρα των μαθητών. Για να μπορεί λοιπόν ο εκπαιδευτικός να αποτελεί πρότυπο μίμησης και μοντέλο σωστής συμπεριφοράς για τους μαθητές του, θα πρέπει να μεριμνά για την προσωπική του ευημερία. Να αφιερώνει χρόνο στη σωματική και ψυχική του υγεία, στην ενασχόληση με χόμπυ και ενδιαφέροντα και στην αυτοβελτίωσή του ανεξαρτήτως ηλικίας. Ένας καλός εκπαιδευτικός είναι ένας ευτυχισμένος και πλήρης εκπαιδευτικός!

Μύθος 3 – Σιγά μωρέ, κάθεσαι στην έδρα και διδάσκεις….Ποιος τη χάρη σου!

Συγνώμη που σας το χαλάω αγαπητοί νέοι συνάδελφοι αλλά η μόνη «ήρεμη» και καθιστή ώρα μέσα στην ημέρα είναι η ώρα της διόρθωσης σε κάποιο κενό. Όλες οι υπόλοιπες είναι ώρες κίνησης και ορθοστασίας μέσα στην αίθουσα. Από την παράδοση στον πίνακα, την επίλυση των ασκήσεων, την ανατροφοδότηση των μαθητών και τις ομαδικές εργασίες στην τάξη, το 80% του μαθήματος προϋποθέτει μια κινητικότητα και εγρήγορση απο πλευράς εκπαιδευτικών. Ουσιαστικά η διδασκαλία είναι η διαχείριση μιας ομάδας, με τον εκπαιδευτικό σε ρόλο αρχηγού και διαμεσολαβητή της γνώσης. Συνεπώς δεν είναι σίγουρα από τα επαγγέλματα που και αν ξενύχτισες το προηγούμενο βράδυ ή αν δεν έχεις κοιμηθεί σωστά δεν θα σε επηρεάσει. Το αντίθετο….απαιτεί καθαρό μυαλό, διαύγεια πνεύματος και ευρωστία για να έχει θετικά αποτελέσματα.

Στερνή μου γνώση να σ’ είχα πρώτα!

• Η δουλειά μένει στο σχολείο: Προσπάθησε να ολοκληρώσεις τις υποχρεώσεις σου στο χώρο εργασίας και απόφυγε να φέρεις λάπτοπ, τετράδια και βιβλία στο σπίτι. Για τους νέους εκπαιδευτικούς αυτό είναι δύσκολο στην αρχή, οπότε η διαχείριση χρόνου είναι μια δεξιότητα που θα κληθείς να αναπτύξεις. Ωστόσο τα πράγματα βελτιώνονται αποκτώντας εμπειρία. Θυμήσου ότι όσο περισσότερο μεταφέρεις επαγγελματικά θέματα στο σπίτι, τόσο δυσκολότερα θα μπορείς να αποσυνδέεσαι από την εργασία σου και να χαλαρώνεις. Πίστεψέ με, δεν το θέλεις!
• Φρόντισε τον εαυτό σου: Γυμνάσου, κοινωνικοποιήσου, βρες χρόνο για τα ενδιαφέροντά σου, κοιμήσου, διάβασε, μαγείρεψε, επένδυσε σε εμπειρίες που σε εξελίσσουν και μπορείς να μεταφέρεις στην τάξη σαν ένα υγιές πρότυπο μίμησης.
• Προετοιμασία και προτεραιότητες: Το κλειδί της επιτυχίας συνίσταται στο να αφιερώνεις την ενέργειά σου στην οργάνωση της ημέρας ή και της εβδομάδας σου, ώστε να έχεις αυτοπεποίθηση και μεταδοτικότητα κατά τη διάρκεια της διδασκαλίας. Η υπερβολική χαλαρότητα και ο αυτοσχεδιασμός λειτουργούν κάποιες φορές αλλά όχι πάντα.
• Των φρονίμων τα παιδιά: Χρησιμοποίησε τα κενά σου παραγωγικά για προγραμματισμό των μαθημάτων σου και άφησε τα πιο εύκολα καθήκοντα για ώρες που είσαι κουρασμένος. Ιδανικά, κάθε μάθημα θα πρέπει να περιλαμβάνει και κάποιες στιγμές ατομικής εργασίας και γραφής από πλευράς των μαθητών οπού θα επικρατεί απόλυτη ησυχία και συγκέντρωση. Χρησιμοποίησε τα όποια κενά μέσα στην ημέρα σου για χαλάρωση, ανάκτηση δυνάμεων ή οργάνωση και διόρθωση εάν νιώθεις παραγωγικός! Σε κάθε περίπτωση άκουσε το σώμα σου και τις ανάγκες του.

Σύνταξη: Αναστασία Σαραγά, Εκπαιδευτικός